مالیات بر تراکنش های بانکی و مالیات بصورت کلی در اقتصاد هر کشوری جایگاه ویژه ای دارد. در همه جای دنیا برای تامین بودجه بخش های عمرانی و زیر ساخت ها از مالیات استفاده میشود. درآمد های مالیاتی از طریق موسسات و گروه های مختلف جامعه از قبیل کارمندان، کسبه و تولید کننده ها اخذ شده و صرف توسعه زیر ساخت های کشور، نظیر ساخت بیمارستان، بهبود راه های کشور و حمل و نقل عمومی و… میشود.
مالیات انواع مختلفی دارد که در این مقاله میخواهیم به مالیات تراکنش های بانکی بپردازیم. همراه ما باشید.
مالیات بر تراکنش های بانکی
مالیات تراکنش های بانکی چیست؟
اینگونه مالیات بحث جدیدی است که اخیرا باعث نگرانی بسیاری از اقشار مختلف جامعه شده است. هر چند که این نوع مالیات هدفی خاص را دنبال میکند و وجوه موجود در حساب بانکی افراد، برای سازمان امور مالیاتی اهمیتی ندارد. اما به دلیل اینکه این سازمان به ورود و خروج وجه از حساب ها نظارت میکند، باعث ایجاد نگرانی هایی شده است. در واقع افرادی که حساب بانکی شفافی دارند، نباید از این موضوع هراسی داشته باشند.
سازمان امور مالیاتی با توجه به بررسی پرونده های مالیاتی که برای تعیین بودجه در اختیار دارد، به دلیل عدم تناسب بین پرونده های معاملاتی و تراکنش هایی که در بانک های کشور اتفاق می‌افتد، به واسطه قانون گذار اجازه ورود به تراکنش های بانکی را دریافت کرده است. سازمان امور مالیاتی از لحاظ قانونی اجازه گرفتن مالیات از حساب های بانکی را ندارد.
در واقع برای شناسایی افراد و شرکت هایی است که پرونده ی مالیاتی ثبت شده ای نداشته و قصد فرار مالیاتی و پولشویی دارند. همچنین از دیگر دلایل اخذ این نوع مالیات شناسایی افرادی که درآمد بالایی داشته و دارایی خود را کتمان میکنند میباشد.
طبق قوانین مالیاتی، افرادی که فعالیت اقتصادی دارند، باید با اظهارنامه ای به صورت دقیق میزان درآمد خود را بیان کرده و بخشی از آن را به دولت پرداخت کنند. چرا که دولت منابع لازم برای فعالیت اقتصادی را در اختیار افراد قرار میدهد. در این میان افرادی هستند که با روش های پیچیده بانکی از این قانون سرباز میزنند و مالیات تراکنش های بانکی برای این افراد اعمال میشود.
چه تراکنش هایی مشمول مالیات میشوند؟
برای بیان این مطلب که چه تراکنش هایی مشمول مالیات میشوند، ابتدا به تعریف تراکنش و همچنین عملیات تراکنش بانکی میپردازیم. هرگونه عملیاتی که توسط افراد در پایگاه داده اتفاق می‌افتد را تراکنش میگویند. این عملیات ممکن است به صورت بانکداری الکترونیک، توسط ابزار پرداخت و ابزار پردازش انجام شود. ابزار پرداخت دستگاهی است که میتوان با آن انتقال وجه را انجام داد و ابزار پردازش، دستگاه، نرم افزار یا سخت افزاری است که با استفاده از آن میتوانیم تراکنشی را انجام دهیم که به آن درگاه پرداخت می گویند.
اما چه تراکنش هایی مشمول مالیات بر تراکنش های بانکی هستند؟ در سال ۱۳۹۹ قانونی تصویب شد تا تراکنش های بانکی افراد توسط سازمان امور مالیاتی کنترل شود. در این صورت اگر تراکنش بانکی مشمول مالیات بود آن را شناسایی کنند. به همین دلیل تراکنش های بانکی به چهار دسته تقسیم میشوند: اولین دسته، تراکنش های بانکی هستند که جنبه درآمدی ندارند. دسته دوم تراکنش های بانکی هستند که هرچند ماهیت درآمدی دارند، اما مقدار آنها مشمول مالیات تراکنش های بانکی نمیشوند یا معاف از مالیات هستند. سومین دسته، تراکنش های بانکی هستند که ماهیت درآمدی دارند و مقدار آنها هم مشمول مالیات میشود ولی در اظهارنامه مالیاتی گزارش شده اند.
نحوه محاسبه مالیات بر تراکنش های بانکی
دسته چهارم در هیچکدام از دسته های بالا قرار ندارند و مالیات بر تراکنش های بانکی تنها مربوط به دسته چهارم است. چرا که صاحبان این تراکنش ها قصد فرارمالیاتی دارند، یا اظهار نامه مالیاتی درستی را ثبت نکرده اند. این افراد معمولا قصد کتمان دارایی خود را دارند و میخواهند فعالیت اقتصادی خود را پنهان کنند. با توجه به توضیحاتی که داده شد دریافتیم که چه تراکنش هایی مشمول میشوند.
تاریخچه ی رسیدگی به تراکنش های بانکی و نحوه محاسبه مالیات آن
در سال ۹۵ سازمان امور مالیاتی درباره رسیدگی به تراکنش های بانکی مجوز قانونی گرفت. مطابق ماده ۱۶۹ دسترسی به تراکنش های بانکی با روش های جدید صورت گرفته است. طبق این ماده اطلاعات مربوط به تراکنش های بانکی افراد حقیقی و حقوقی باید در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.
سازمان با استفاده از این اطلاعات و اطلاعاتی که معنمد مالیاتی میدهد میزان مالیات برای تراکنش های بانکی را تعیین میکند. بخشنامه ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۳۱ فروردین جدیدترین بخشنامه ای است که توسط رئیس سازمان امور مالیاتی در این زمینه ابلاغ شده است.
نحوه محاسبه مالیات تراکنش های بانکی افراد به این صورت است که سازمان امور مالیاتی بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم، مالیات درآمد محاسبه شده از تراکنش های بانکی افراد را تعیین میکند. براساس این ماده برای افراد با درآمد ۵۰ میلیون ۱۵ درصد، از ۵۰ میلیون تومان تا ۱۰۰ میلیون تومان ۲۰ درصد و برای درآمد بیش از ۱۰۰ میلیون تومان ۲۵ درصد است. مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی در صورتی که حاصل از فعالیت های اقتصادی باشد براساس ماده ۱۰۵ با فرمول درآمد مشمول مالیات ۲۵ درصد محاسبه و دریافت میشود.
میزان مالیات بر تراکنش های بانکی
جمع بندی
گفتیم که مالیات بخشی از درآمدهای دولت است که از طریق افراد مختلف جامعه پرداخت میشود. دولت از این درآمد برای بخش های عمرانی و زیر ساخت ها استفاده میکند. یکی از انواع مالیات که اخیرا از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین شده است، مالیات تراکنش های بانکی است. سازمان امور مالیاتی طبق قانون اجازه ورود به اطلاعات افراد را دارد.
سازمان از طریق بررسی اطلاعات، افرادی را که قصد فرار مالیاتی داشته و یا فعالیت اقتصادی خود را کتمان میکنند شناسایی کرده و مالیات بر تراکنش های بانکی آنها را تعیین میکند. شرط اعمال مالیات بر تراکنش های بانکی تجاری بودن حساب است. این نوع مالیات برای همه حساب ها اعمال نمیشود. افراد میتوانند به هر مقدار که میخواهند گردش حساب داشته باشند. اما طبق قانون باید میزان درآمد خود را در اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی تقدیم کنند.
تراکنش های بانکی افرادی که قصد پولشویی و پنهان کردن فعالیتهای اقتصادی را دارند، پس از بررسی سازمان امور مالیاتی در لیست مالیات تراکنش های بانکی قرار میگیرد. بعد از شناسایی، مالیات بر تراکنش بانکی آنها به همراه جریمه تعیین میشود. افراد حقیقی اگر۵۰ میلیون تومان درآمد داشته باشند، مشمول مالیات ۱۵ درصد مالیات میشوند. اگر درآمد آنها بین ۵۰ تا ۱۰۰میلیون باشد ۲۰ درصد، اگر درآمد آنها بیش از ۱۰۰ میلیون باشد ۲۵درصد مالیات به آنها تعلق میگیرد. این مالیات برای افراد حقیقی که فعالیت اقتصادی دارند ۲۵ درصد است. با توجه به اینکه مالیات بر تراکنش بانکی بحث جدیدی است، با مطالعه درمورد آن به اهمیت این نوع مالیات پی میبریم که در این مقاله بطور خلاصه به آن پرداختیم.
سوالات متداول
سقف تراکنش های مالیاتی چقدر است؟
سازمان امور مالیاتی برای تراکنش های بانکی سقفی معین نکرده است و همه افراد جامعه میتوانند به هر میزان با حساب خود کار کنند. اما باید میزان درآمد را در اظهارنامه مالیات بر تراکنش های بانکی به اداره دارایی تقدیم کنند تا میزان مالیات تراکنش های بانکی آنها تعیین شود.
مواردی که مشمول مالیات نمیشود چیست؟
از جمله مواردی که شامل مالیات تراکنش بانکی نمیشوند میتوانیم به سود بانکی، جابجایی حساب های شخصی، درآمد حاصل از خرید و فروش سهام، درآمدی که هنگام معامله مالیات آنها پرداخت شده است، برداشت شخصی از حساب های شرکتی و… اشاره کنیم.
موضوع مالیات بر تراکنش ها بالای ۵۰۰ میلیون تومان چیست؟
سازمان امور مالیاتی برای افراد بیکار، بازنشسته و مستمری بگیر، سقف میزان تراکنش ها را تعیین کرده است. این میزان برای افراد بیکار ۵۰۰ میلیون تومان، برای مستمری بگیران ۱میلیارد تومان و برای افراد بازنشسته ۲میلیارد تومان میباشد.
سقف رسیدگی بر تراکنش ها مشکوک برای اخذ مالیات چقدر است؟
رسیدگی به تراکنش های بانکی مشکوک از سال ۱۳۹۴ آغاز شده است که سقف رسیدگی بر تراکنش های بانکی برای این سال ۵۰ میلیارد ریال تعیین شده است.
