اظهارنامه های ارزش افزوده یا VAT
برخلاف سایر سیستم‌های مالیاتی که معمولاً بر اساس درآمد یا مصرف مستقیم افراد اعمال می‌شوند، VAT به عنوان یک مالیات غیرمستقیم شناخته می‌شود. در واقع، تولیدکنندگان و فروشندگان در هر مرحله از تولید در نظر گرفته می‌شوند و این افراد موظف به پرداخت VAT هستند. هر سه ماه یا در پایان هر فصل به مدت 15 روز به مالکان مشاغل و کسب و کارها مهلت داده می‌شود تا با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده، اظهارنامه های ارزش افزوده را تکمیل کنند. سپس مالیات بر ارزش افزوده بر اساس فیش مالیاتی صادر شده توسط سازمان امور مالیاتی را پرداخت نمایند. با افزایش ارزش در هر مرحله، مالیات بر ارزش افزوده نیز افزایش می‌یابد.
یکی از ویژگی‌های مهمی که قبل از ارسال اظهارنامه ارزش افزوده باید بدانید این است که به صورت تدریجی و در هر مرحله از تولید به مبالغ افزوده می‌شوند.
تاریخچه مالیات و اظهارنامه های ارزش افزوده در ایران
برای اجرای این مالیات، لایحه آن برای بار اول در دی ماه ۱۳۶۶ به مجلس شورای اسلامی برده شد. این لایحه در کمیسیون اقتصادی مجلس تحت بررسی قرار گرفت. پس از بررسی نظرات موافق و مخالف به صحن علنی مجلس فرستاده شد که پس از تصویب ۶ ماده از آن به دولت بازگردانده شد.
در کل، مالیات و اظهارنامه ارزش افزوده به عنوان یکی از مهمترین منابع درآمدی برای دولت ایران محسوب می‌شوند. تغییرات در ساختار این مالیات به دلیل تغییرات اقتصادی و مالی کشور همواره مورد توجه قرار گرفته است.
اظهارنامه های ارزش افزوده شامل چه کسانی می شود؟
اظهارنامه ارزش افزوده توسط افراد و شرکت‌ها در زنجیره تولید و توزیع کالاها و خدمات ارسال می‌شود. افراد و شرکت‌های مختلف در این زنجیره شامل موارد زیر میباشند:
تولیدکنندگان:
- افراد و شرکت هایی که مواد اولیه را تبدیل به محصولات نهایی می‌کنند.
توزیع‌کنندگان و عرضه‌کنندگان:
- از دیگر افرادی که باید اظهارنامه های ارزش افزوده را تکمیل کنند، عرضه کنندگان هستند. افراد و شرکت‌هایی که محصولات را از تولیدکنندگان تامین کرده و آن‌ها را به مراکز فروش یا خدمات ارائه می‌دهند.
خدمات‌دهندگان:
- افراد و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مختلف که ممکن است در بخش‌هایی مانند حمل و نقل، تعمیر و نگهداری، مشاوره، و سایر خدمات مشغول به فعالیت باشند.
فروشندگان و خدمات‌گیرندگان نهایی:
- فروشندگان نیز از دیگر افراد مشمول ارسال اظهارنامه ارزش افزوده هستند. افراد و شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات را از مراکز عرضه و توزیع خریداری کرده و به عنوان مصرف کننده نهایی استفاده می‌کنند.
در هر مرحله از این زنجیره، مالیات ارزش افزوده به کالاها یا خدمات اضافه می‌شود. افراد یا شرکت‌های مربوطه موظف به پرداخت این مالیات هستند. به این ترتیب، این سیستم مالیاتی به صورت تدریجی تا مصرف‌کننده نهایی انتقال می‌یابد.
کالاهای معاف از ارسال اظهارنامه ارزش افزوده در کشور ما
کالاهای معاف از مالیات ممکن است بسته به قوانین مالیاتی مربوط به هر کشور متغیر باشند. در ادامه، برخی از نمونه کالاهایی که ممکن است از ارسال اظهارنامه ارزش افزوده معاف شوند ذکر شده است. لطفاً توجه داشته باشید که این لیست ممکن است تغییر کند و بر اساس مقررات مالیاتی محلی هر کشور متفاوت باشد:
مواد غذایی اساسی:
- برخی از مواد غذایی اساسی مانند نان، شیر، گوشت و مرغ ممکن است از اظهارنامه های ارزش افزوده معاف باشند.
داروها و مواد پزشکی:
داروها و مواد پزشکی عموماً از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
کتب و مواد آموزشی:
کتب و مواد آموزشی ممکن است از معاف باشند. دلیل آن نیز ترویج آموزش و دسترسی به اطلاعات میباشد.
خدمات بهداشتی:
بعضی از کالاها و خدمات بهداشتی مانند صابون، شامپو، و محصولات بهداشتی ممکن است از VAT معاف باشند.
تجهیزات پزشکی:
برخی از تجهیزات پزشکی و وسایل کمکی ممکن است از اظهارنامه های ارزش افزوده معاف باشند.
بذرها و کودها معاف از ارسال اظهارنامه های ارزش افزوده
بعضی از کالاهای مرتبط با کشاورزی مثل بذرها و کودها از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
واردات کالاهای اهدایی و بلاعوض به نهادهای عمومی و غیردولتی
کالاها و وسایلی که شخص مسافر برای مصرف خود میخرد، با توجه به قوانین و مقررات مالیاتی کشور از پرداخت مالیات معاف میباشند.
از دیگر کالاهای معاف از ارسال اظهارنامه های ارزش افزوده میتوانیم به حیوانات و طیور زنده و تغذیه‌ی آن‌ها، آب مصرفی در کشاورزی برای تولید محصولات، محصولات کشاورزی خام مانند گیاهان دارویی، دارایی‌های غیرمنقول و حواله‌های کاغذی و الکترونیکی اشاره کنیم. همچنین کالاهای وارداتی که تحت شرایط خاص از پرداخت چهار درصد مالیات و عوارض بر ارزش افزوده معاف هستند. برخی از این کالاها عبارت هستند از فرش‌های دستباف، محصولات صنایع دستی تولید داخل و….
نحوه ارسال اظهار نامه ارزش افزوده
از آنجایی که نحوه ارسال اظهارنامه ارزش افزوده به خودی خود نیاز به آموزش جداگانه دارد ما در یک فایل ویدئو آموزشی جداگانه برای شما عزیزان آماده کردیم
توزیع مناسب بار مالیاتی:
- با توزیع مالیات بر اساس ارزش افزوده در هر مرحله از زنجیره تولید و توزیع، بر مصرف‌کننده نهایی بار مالیاتی به شکل عادلانه تر توزیع می‌شود.
جلب درآمد پایدار برای دولت از دیگر مزایای ارسال اظهارنامه های ارزش افزوده
- با توجه به گسترده بودن این سیستم مالیاتی و اعمال آن در تمام مراحل تولید، این مالیات به عنوان یک منبع درآمد پایدار برای دولت عمل می‌کند.
تنظیم بازار و کنترل تورم:
- اظهارنامه های ارزش افزوده به عنوان یک ابزار تنظیم بازار عمل کرده و می‌تواند تأثیر زیادی در کنترل تورم و قیمت‌ها داشته باشد.
شفافیت مالی از اصلی ترین مزایای اظهارنامه های ارزش افزوده
- با اعمال اظهارنامه ارزش افزوده، تراکنش‌های مالیاتی شفاف‌تر می‌شوند؛ زیرا هر مرحله از زنجیره تولید مالیات مشخصی دارد که به دقت می‌توان تجزیه و تحلیل کرد.
معایب اظهارنامه های ارزش افزوده
اظهارنامه ارزش افزوده اما دارای معایبی نیز میباشد!
بهره‌مندی نسبت به درآمد کم از شایع ترین معایب اظهارنامه ارزش افزوده
- افراد با درآمد پایین ممکن است نسبت به مالیات بر ارزش افزوده بیش تر آسیب ببینند. زیرا مصرف این گروه از افراد نسبت به درآمد کم تر است و مالیات بر ارزش افزوده بر مصرف افراد تأثیر گذار است.
پیچیدگی اجرایی:
- اجرا و ارسال اظهارنامه های ارزش افزوده نسبت به سایر انواع مالیات ممکن است پیچیده‌تر باشد. این پیچیدگی ممکن است به عنوان یک چالش برای افراد و شرکت‌ها در اجرای این سیستم مالیاتی محسوس شود.
تأثیرات نابرابر
- در برخی موارد، ممکن است تأثیرات مالیات بر ارزش افزوده بر افراد و صنایع مختلف نابرابر باشد و این موضوع به عدم عدالت مالی منجر گردد.
ممکن است تورم را تشویق کند:
- در برخی موارد، افراد و شرکت‌ها ممکن است درصد مالیات بر ارزش افزوده را به قیمت‌های خود اضافه کنند که ممکن است تورم را تشویق کند.
مهم است به این نکته توجه داشت که این مزایا و معایب به میزان اجرای صحیح و منصفانه سیستم اظهارنامه های ارزش افزوده وابسته هستند.
جمع بندی
در مقاله بالا سعی کردیم تا شما را با نحوه ارسال اظهارنامه ارزش افزوده و نحوه نگارش آن آشنا کنیم. امیدواریم که برای کاربران گرامی مفید بوده باشد.
3 دیدگاه در “اظهارنامه ارزش افزوده چیست؟”