مالیات بر درآمد اتفاقی یکی از انواع مالیاتهای مستقیم و مالیات بر درآمد است که بهطور مستقیم از افراد حقیقی یا حقوقی اخذ میشود. این نوع مالیات زمانی اعمال میشود که فرد بهطور غیرمنتظره و رایگان، از شخص دیگری اموالی دریافت کند یا از طرقی همچون هدیه، جایزه، یا معاملات محاباتی به درآمد نقدی یا غیرنقدی دست یابد.
در این متن، به تفصیل به تعریف و شرایط مختلف مالیات بر درآمد اتفاقی پرداخته میشود، شامل قوانینی که درآمدهای غیرمنتظره و بلاعوض را مشمول مالیات میکنند، همچنین بررسی معافیتها و نرخهای مختلف مالیات بر درآمد اتفاقی برای اشخاص حقیقی و حقوقی.
اگر شخصی از معاملاتی که ارزش آن کمتر از قیمت واقعی است سود ببرد یا مبلغی را بهعنوان جایزه دریافت کند، مشمول مالیات بر درآمدهای اتفاقی خواهد شد. به عبارت دیگر، هر گونه سود یا درآمد بهدستآمده از منابع غیرعادی و ارزشمند، تحت این مالیات قرار میگیرد.
برای درآمدهای نقدی، مالیات بر اساس ارزش روز محاسبه میشود. اما در مورد درآمدهای غیرنقدی، تنها ارزش مالی آنها بهعنوان مبنای مالیات در نظر گرفته خواهد شد.
ماده 119 تا 128 قانون مالیاتهای مستقیم مرتبط با درآمد اتفاقی
ماده 119 قانون مالیاتهای مستقیم
درآمد نقدی و یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاباتی و یا به عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل مینماید مشمول مالیات اتفاقی به نرخ مقرر در ماده (131) این قانون خواهد بود.
ماده 120 قانون مالیاتهای مستقیم
درآمد مشمول مالیات موضوع این فصل عبارت است از:
صددرصد درآمد حاصله و در صورتی که غیرنقدی باشد، به بهای روز تحقق درآمد طبق مقررات این قانون تقویم میشود مگر در مورد املاکی که در اجرای مفاد ماده (64) این قانون برای آنها ارزش معاملاتی تعیین شده است که در این صورت ارزش معاملاتی ماخذ محاسبه مالیات قرار خواهد گرفت.
تبصره– در مورد صلح معوض و هبه معوض به استثنای مواردی که مشمول ماده (63) این قانون میباشد درآمد مشمول مالیات موضوع این فصل عبارت خواهد بود از مابهالتفاوت ارزش عوضین که بر اساس مقررات این ماده تعیین میشود نسبت به طرف معاملهای که از آن منتفع شده است.
ماده 121 قانون مالیاتهای مستقیم
صلح با شرط خیار فسخ و هبه با حق رجوع از نظر مالیاتی قطعی تلقی میگردد ولی در صورتی که ظرف شش ماه از تاریخ وقوع عقد معامله فسخ یا اقاله یا رجوع شود، وجوهی که به عنوان مالیات موضوع این فصل وصول شده است قابل استرداد میباشد.
در این صورت اگر در فاصله بین وقوع عقد و فسخ یا اقاله یا رجوع ، منتقلالیه از منافع آن استفاده کرده باشد نسبت به آن منفعت مشمول مالیات این فصل خواهد بود.
ماده 122 قانون مالیاتهای مستقیم
در مورد صلح مالی که منافع آن مادام العمر یا برای مدت معین به مصالح یا شخص ثالث اختصاص داده میشود بهای مال به ماخذ جمع ارزش عین و منفعت در تاریخ تعلق منافع، ماخذ مالیات متصالح در تاریخ مزبور خواهد بود.
تبصره– در صورتی که قبل از تاریخ تعلق منفعت انتقالاتی صورت گیرد قیمت مذکور در سند ماخذ مالیات انتقال دهنده قرار خواهد گرفت که طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود. لیکن ماخذ مالیات آخرین انتقال گیرنده عین که منافع مال نیز به او تعلق بگیرد، عبارت خواهد بود از مابه التفاوت بهای مال به شرح حکم فوق و مبلغی که طبق سند پرداخته است.
ماده 123 قانون مالیاتهای مستقیم
در صورتی که منافع مالی به طور دائم یا موقت بلاعوض به کسی واگذار شود انتقال گیرنده مکلف است مالیات منافع هر سال را در سال بعد پرداخت نماید.
ماده 124 قانون مالیاتهای مستقیم (حذف شده)
ماده 125 قانون مالیاتهای مستقیم
انتقالاتی که طبق مقررات فصل مالیات بر ارث مشمول مالیات میباشد مشمول مالیات این بخش نخواهد بود.
ماده 126 قانون مالیاتهای مستقیم
صاحبان درآمد موضوع این فصل مکلف اند در هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را مورد منافع موضوع ماده (123) این قانون تا آخر اردیبهشت ماه سال بعد و در سایر موارد تا پایان ماه بعد از تاریخ تحصیل درآمد یا تعلق منافع به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را بپردازند. در صورتی که معامله در دفاتر اسناد رسمی انجام و مالیات وصول شده باشد تکلیف تسلیم اظهارنامه ساقط میشود.
ماده 127 قانون مالیاتهای مستقیم
موارد زیر مشمول مالیات اتفاقی نخواهد بود:
الف) کمکهای نقدی و غیرنقدی بلاعوض سازمانهای خیریه یا عامالمنفعه یا وزارتخانهها یا موسسات دولتی و شرکتهای دولتی یا شهرداریها یا نهادهای انقلاب اسلامی به اشخاص حقیقی غیر از مواردی که مشمول مالیات فصل حقوق است.
ب) وجوه یا کمکهای مالی اهدایی به خسارت دیدگان جنگ، زلزله، سیل، آتشسوزی و یا حوادث غیرمترقبه دیگر.
ج) جوایزی که دولت برای تشویق صادرات و تولید و خرید محصولات کشاورزی پرداخت مینماید.
تبصره– ضوابط اجرایی بندهای (الف) و (ب) طبق آییننامهای خواهد بود که از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت کشور تهیه خواهد شد.
ماده 128 قانون مالیاتهای مستقیم
درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی ناشی از درآمدهای اتفاقی از طریق رسیدگی به دفاتر تشخیص خواهد شد و مالیاتهایی که طبق مقررات این فصل در منبع پرداخت میگردد به عنوان پیش پرداخت مالیات آنها منظور خواهد شد.
معافیتهای مالیات بر درآمد اتفاقی
- کمکهای نقدی و غیرنقدی بلاعوض ارائهشده توسط سازمانها، وزارتخانهها، تعاونیها، شهرداریها و نهادهای انقلابی.
- حمایتهای مالی از سوی مؤسسات خیریه بهصورت نقدی یا غیرنقدی.
- کمکهای مالی برای جبران خسارات وارده به آسیبدیدگان حوادث طبیعی و غیره.
- هدایای اعطایی دولت بهعنوان مشوقهایی در حوزههای صادرات، تولید، یا خرید محصولات کشاورزی.
میزان مالیات بر درآمد اتفاقی
نرخ مالیات بر درآمد اتفاقی اشخاص حقیقی
- تا میزان پانصد میلیون (۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (%۱۵)؛
- نسبت به مازاد پانصد میلیون (۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال تا میزان یک میلیارد (۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (۲۰%)؛
- نسبت به مازاد یک میلیارد (۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد
نرخ مالیات بر درآمد اتفاقی اشخاص حقوقی
درآمدهای اتفاقی اشخاص حقوقی مشمول مالیات با نرخ ۲۵ درصد (۲۵%) محاسبه میشود.
نقش معتمد هوشمند تکسا در مدیریت مالیات بر درآمد اتفاقی
معتمد هوشمند تکسا با استفاده از فناوریهای پیشرفته خود، به کسبوکارها و اشخاص حقیقی و حقوقی کمک میکند تا فرآیندهای مالیاتی خود را بهصورت هوشمند و خودکار مدیریت کنند. در خصوص مالیات بر درآمد اتفاقی، تکسا با ارائه راهکارهای دقیق و مطابق با قوانین مالیاتی، به شما این امکان را میدهد که درآمدهای مشمول مالیات اتفاقی خود را بهراحتی شناسایی، محاسبه و گزارش کنید. این سامانه بهطور خودکار درآمدهای نقدی و غیرنقدی شما را بر اساس ارزش روز و مقررات قانون مالیاتهای مستقیم محاسبه کرده و به شما کمک میکند تا از معافیتهای قانونی بهرهمند شوید و در زمان مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل و ارسال کنید. همچنین، تکسا با محاسبه نرخهای مختلف مالیاتی، درک بهتری از میزان مالیات پرداختی به شما ارائه میدهد و با رعایت تمام جزئیات، فرآیند مالیاتی شما را تسهیل میکند.
نتیجهگیری
مالیات بر درآمد اتفاقی یکی از جنبههای پیچیده مالیاتی است که نیاز به دقت و آگاهی کامل از قوانین دارد. معتمد هوشمند تکسا با ارائه ابزارهای هوشمند و خودکار، به کسبوکارها و افراد کمک میکند تا این فرآیند را بهطور ساده و دقیق مدیریت کنند، ضمن اینکه از معافیتها بهرهمند شوند و در زمان مناسب اظهارنامه خود را ارسال نمایند.
